ปลากระทิงไฟ ลักษณะ อาหาร วิธีเลี้ยงในตู้ปลา การเพาะพันธุ์

★★★★★

Photo by : Arunee Rodloy

ปลากระทิงไฟ (Fire eel)

ปลากระทิงไฟ ชื่อวิทยาศาสตร์ ว่า Mastacembelus erythrotaenia Bleeker, 1850 เป็นสัตว์น้ำในกลุ่มปลา ซึ่งเป็นปลาน้ำจืดในสกุล Mastacembelus ซึ่งถูกจัดอยู่ในวงศ์ Mastacembelidae

ปลากระทิงไฟ มีชื่อสามัญ ภาษาอังกฤษ ว่า Fire eel

ลักษณะ ปลากระทิงไฟ

ลักษณะเด่น

"ปลากระทิงไฟ" มีลักษณะเด่นคือ มีรูปร่างลำตัวยาวคล้ายงู แบนข้างเล็กน้อย ลำตัวมีสีดำและแถบสีแดงพาดตามความยาวลำตัว ยกเว้นส่วนท้ายลำตัวลำตัวมีสีดำและแถบสีแดงพาดตามความยาวลำตัว ลำตัวที่มีแถบสีแดงโดดเด่น จึงมีชื่อสามัญว่า “Fire eel” เป็นปลาที่นิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงามทั่วโลก

ลักษณะทั่วไป

ปลากระทิงไฟ มีลักษณะลำตัวยาวคล้ายงู แบนข้างเล็กน้อย ลำตัวมีสีดำและแถบสีแดงประมาณ 4-5 แถบ พาดตามความยาวลำตัว ยกเว้นส่วนท้ายลำตัว ซึ่งแถบสีแดงจะไม่ค่อยติดต่อกันตลอดทำให้ดูมีลักษณะคล้ายจุดสีแดง ครีบหลัง ครีบหาง ครีบอก และครีบก้น มีสีดำ จะงอยปากยื่นยาว ที่ปลายของจะงอยปากมีจมูกลักษณะคล้ายท่อและมีช่องเปิดตรงปลาย เป็นปลาขนาดใหญ่ ขนาดใหญ่สุดความยาวประมาณ 1 เมตร

อาหารปลากระทิงไฟ กินอะไร

ปลากระทิงไฟ กินกุ้งและสัตว์น้ำขนาดเล็ก เป็นอาหาร

ถิ่นอาศัย

ปลากระทิงไฟ มีถิ่นอาศัยพบในแม่น้ำในภาคกลางและภาคใต้ของประเทศไทย ประเทศมาเลเซีย และอินโดนีเซีย

วิธีเลี้ยงปลากระทิงไฟในตู้ปลา

การเลี้ยงปลากระทิงไฟ สามารถเลี้ยงในตู้ปลาขนาดใหญ่ ตกแต่งด้วยก้อนหินหรือขอนไม้เพื่อให้เป็นที่หลบซ่อนตัว

สถานภาพ

ปลากระทิงไฟถูกจับรวบรวมจากแหล่งที่อยู่อาศัยในธรรมชาติเพื่อส่งขายต่างประเทศ ปัจจุบันสามารถเพาะขยายพันธุ์ได้ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจืดสุพรรณบุรี กรมประมงมีนโยบายที่จะส่งเสริมให้มีการเพาะเลี้ยงเป็นปลาสวยงามเพื่อส่งออกจำหน่ายต่างประเทศ เพื่อลดการจับจากธรรมชาติ รวมทั้งเพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรปลาสวยงามไทยให้ยังคงอยู่ต่อไป

การเพาะพันธุ์ปลากระทิงไฟ

เมื่อปี 2561 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจืดสุพรรณบุรี ได้รวบรวมพันธุ์ปลากระทิงไฟจากแหล่งน้ำธรรมชาติบริเวณจังหวัดสุพรรณบุรี พระนครศรีอยุธยา สมุทรสงคราม และราชบุรี นำมาเลี้ยงขุนเป็นพ่อแม่พันธุ์

จากนั้น ทำการคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์ที่มีความสมบูรณ์เพศพร้อมที่จะผสมพันธุ์วางไข่มาเพาะพันธุ์ด้วยวิธีฉีดฮอร์โมนกระตุ้น โดยแม่พันธุ์ปลาจะฉีดฮอร์โมนสังเคราะห์ร่วมกับยาเสริมฤทธิ์ 2 เข็ม ระยะเวลาห่างกันครั้งละ 24 ชั่วโมง ส่วนพ่อพันธุ์ปลาฉีดฮอร์โมนสังเคราะห์ร่วมกับยาเสริมฤทธิ์ 1 เข็ม พร้อมกับแม่พันธุ์ปลาเข็มที่ 2 โดยหลังจากฉีดฮอร์โมนประมาณ 48 ชั่วโมง จะสามารถรีดไข่จากแม่ปลาได้ 

ไข่ปลากระทิงไฟ มีลักษณะเป็นไข่จมติด มีสีส้ม เส้นผ่านศูนย์กลางขนาด 2.7 มิลลิเมตรประมาณ 1,450 – 2,500 ฟอง หลังจากนั้น รีดน้ำเชื้อจากพ่อพันธุ์เพื่อนำมาผสมกับไข่แล้วนำไปฟักในน้ำที่อุณหภูมิ 27 – 28 องศาเซลเซียส ใช้เวลาฟัก 56 – 57 ชั่วโมงจะได้ลูกปลาแรกฟักที่มีความยาวประมาณ 6 – 7 มิลลิเมตร

เมื่อลูกปลาอายุ 9 วัน ถุงไข่แดงยุบสามารถเริ่มให้ไรแดงร่อนเอาขนาดเล็กเป็นอาหาร และให้ไรแดงได้เมื่อลูกปลาอายุ 11 วัน หลังจากนั้น เมื่อลูกปลาอายุ 15 – 40 วัน สามารถพิจารณาให้ไรแดง ไรน้ำนางฟ้า หรือกุ้งฝอยขนาดเล็ก โดยพิจารณาตามขนาดของปากลูกปลาได้ตามลำดับ.

*ดูเพิ่มเติม: อุปกรณ์เลี้ยงปลาและอาหารปลาต่างๆ

อ้างอิง: กลุ่มวิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำสวยงามและพรรณไม้น้ำ